Początek studiów górniczych związany jest z Politechniką Wrocławską od początku jej reaktywowania dekretem z 24 sierpnia 1945 r., bowiem wśród czterech powstałych wydziałów był Wydział Hutniczy. Jego dziekanem został światowej sławy geolog prof. Józef Zwierzycki, a siedzibą budynek B - 1, do dziś zwany hutniczym. Nieprzezwyciężone w owym czasie trudności kadrowe spowodowały, iż kształcenia studentów górnictwa nie podjęto, wydział został rozwiązany (uchwała Senatu Uniwersytetu i Politechniki z 19 lipca 1946 r.), a wyposażenie Wydziału Górniczo-Hutniczego dawnej Technische Hochschule Breslau zostało przekazane Politechnice Śląskiej.

Kolejna próba to utworzenie Oddziałów Górniczych przy Wydziale Elektrycznym i Mechanicznym oraz Samodzielnego Studium Węgla Brunatnego przy Oddziale Chemii Technicznej (decyzja Senatu z 23 marca 1950 r.). Powołano wówczas 6 katedr górniczych, a w roku akadem. 1950/51 przyjęto na studia górnicze łącznie 113 studentów. Spośród nich promowano pierwszych absolwentów specjalności górniczo-mechanicznej. Oddziały te zostały zlikwidowane (decyzja Min. Ośw. i Szk. Wyż. z 30.04.1954 r.).

Idea utworzenia w Politechnice Wrocławskiej studiów górniczych podjęta została ponownie na początku lat sześćdziesiątych. Faktycznym inicjatorem i skutecznym promotorem uruchomienia studiów górniczych, dla dynamicznie rozwijających się wówczas kopalń węgla brunatnego, rud miedzi i surowców skalnych, był ówczesny dyrektor techniczny Zjednoczenia Przemysłu Węgla Brunatnego, wybitny organizator i senior górnictwa dolnośląskiego mgr inż. Wincenty Czechowicz.

Powołanie 4.12.1964 r. Oddziału Górnictwa Odkrywkowego w organizacyjnych ramach Wydziału Budownictwa Lądowego PWr. rozpoczyna tworzenie zalążków przyszłego wydziału. Kierownikiem Oddziału został doc. Zdzisław Gergowicz, który wspólnie z mgrem inż. Wincentym Czechowiczem podjął się dzieła organizacji Wydziału.

Od dnia 1.12.1968 r. Oddział ten przekształcony został w samodzielny już Wydział Górniczy. Z nowo powstałym Wydziałem zostały związane głównie: Instytut Geotechniki i Instytut Górnictwa oraz Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn. Pierwszym dziekanem został prof. Z. Gergowicz, a dyrektorem Instytutu Górnictwa prof. W. Czechowicz.

Z chwilą powołania Wydziału rozpoczęto kształcenie studentów w nowych specjalnościach - eksploatacja podziemna złóż rud i górnictwo odkrywkowe z podziałem na kierunki: eksploatacja kopalin luźnych i zwięzłych.

Historia Wydziału związana jest z wieloletnią, trudną działalnością organizacyjną, naukową, dydaktyczną i wychowawczą wielu nauczycieli akademickich: J. Bieniewski, W. Czechowicz, S. Dmitruk, A. Fiszer, J. Gierwielaniec, Z. Gergowicz, J. Gliński, L. Gładysiewicz, T. Górecka, M. Jokiel, K. Pieczonka, J. Sajkiewicz, T. Siemieniewska, S. Sobolewski, A. Strumiński, Z. Suchodolski, T. Sztuk, J. Szwed - Lorenz, B. Teisseyre, J. B. Tomaszewski, S. Wiśniewski, E. Wnuczak, L. Wójcik, T. Żur. W tym miejscu należy wymienić także nazwiska doktorów habilitowanych i profesorów spośród absolwentów Wydziału: J. Butra, T. Chrzan, W. Ciężkowski, M. Hardygóra, W. Kotarba, J. Malewski.

Wydział Górniczy wraz z wydziałami w filiach legnickiej i wałbrzyskiej ukończyło do tej pory 2247 osób, w tym 1667 z dyplomem mgr inżyniera (studia stacjonarne i uzupełniające magisterskie), 490 z dyplomem inżynierskim (studia zaoczne i wieczorowe), a dwuletnie Studium Techniczne ukończyło 23 słuchaczy. W tej chwili na wydziale studiuje 580 osób na studiach dziennych we Wrocławiu i 120 w filiach oraz 400 studentów na studiach zaocznych we Wrocławiu.

Aktualnie wydział kształci studentów w kierunku geologia i górnictwo w specjalnościach:
– Eksploatacja podziemna i odkrywkowa złóż (technologie górnicze),
– Gospodarka zasobami ziemi i ochrona środowiska (geologia gospodarcza, ekonomika,   zarządzanie zasobami środowiska, BHP, geoinformatyka),
– Geoinformatyka (geologia, GIS, GPS, zarządzanie informacją),
– Geoinżynieria (geologia inżynierska, geotechnika, geofizyka).

Wydział ma swoich absolwentów prawie w każdym polskim zakładzie górniczym, wielu pracuje zagranicą. Najliczniejsza grupa zatrudniona jest w KGHM Polska Miedź S.A., wielu pracuje w kopalniach węgla brunatnego, w krajowym górnictwie surowców skalnych i placówkach badawczo-projektowych (POLTEGOR, CUPRUM,), kilkanaście osób zajmuje wysokie stanowiska w górnictwie wielu krajów na wszystkich kontynentach oraz w uczelniach górniczych tych krajów.

Dolny Śląsk to rejonem różnych gałęzi górnictwa, dlatego też Wydział Górniczy od początku swego powstania pełni ważną rolę ośrodka integrującego dla dużej grupy kopalń surowców skalnych, węgla brunatnego i rud miedzi. Służy temu organizacja międzynarodowych kongresów górnictwa węgla brunatnego, wielu konferencji, seminariów szkoleń oraz corocznych spotkań z okazji inauguracji roku akademickiego i Barbórki. W działalności tej istnieje ścisła współpraca z prężnie działającym Stowarzyszeniem Absolwentów Wydziału Górniczego Politechniki Wrocławskiej.

Wydział Górniczy Politechniki Wrocławskiej od 50 lat jest integralną częścią polskiego górnictwa.